YAŞAR MİRAÇ Biyografisi

Yaşar Miraç kimdir?

 

Yaşar Miraç

Lacivert Ozan, Miraç Çolak

(d. 9 Eylül 1953 / ö. -)

Şair, yazar, çevirmen, yayıncı, öğretmen

(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)

 

Asıl adı Miraç Çolaktır. Trabzon'da doğmuştur. Yaşar Miraç, Behice Hanım ile Trabzon'un ilk şoförlerinden olan Dursun Bey'in oğludur. Cudibey İlkokulu'nu (1965), Karma Ortaokulu'nu (1968) ve Trabzon Lisesi'ni (1971) bitirmiştir. 1972-1973 arasında Almanya'da bulunmuştur. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesinin Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden (1981) mezun olmuştur.

 

1978'de Ankara'da aylık Yeni Türkü Sanat Gazetesini yayınlamıştır (3 sayı). 1979'da Yeni Türkü Yayınları'nı, 1981'de genç şairlerin ilk şiir kitaplarını basmak üzere Yeni Türkü Şiir Yayınları'nı kurmuş ve yönetmiştir. Üniversitede öğrenciyken tanıdığı Selim Atakan, Zerrin Atakan ve Derya Köroğlu şiirlerinden bazılarını bestelemiş, 1978'de grup kurup plak çıkarmak istediklerinde (ilk albüm 1979) şairin "şiire sadık kalmaları, özgünlüklerini bozmamaları, Anadolu’yu daha iyi tanımaları tembihiyle” Yaşar Miraç'tan Yeni Türkü adını almışlardır (Sağır 2016).
1983'te Almanya'ya gitmiş ve emekli olana dek Gelsenkirchen’de Türkçe öğretmenliği yapmıştır. 1983'te Perihan Güney (Beyhan) ile evlenmiş, bu evlilikten 1985'te oğlu Gökçe ve 1986'da kızı Ayça dünyaya gelmiştir. 1996'da Almanya'daki ilk Trabzonlular Kültür Derneği'ni arkadaşlarıyla beraber kurmuş ve üç yıl boyunca başkanlığını sürdürmüştür.
2000 yılında Türkiye'ye kesin dönüş yapmıştır. Emekli olduktan sonra İstanbul'da Üsküdar'a yerleşmiştir ve yazın hayatına devam etmektedir.
"Kemençenin Türküsü" adlı senaryosuyla 1978’de Kültür Bakanlığı Yarı Belgesel Kısa Film Senaryo Ödülü, ilk şiir kitabı Trabzonlu Delikanlı ile 1980 Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü ve "Dilsiz Sevdalılar" adlı şiiriyle 1983 Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülü Şiir Birinciliğini kazanmıştır. 1999’da Trabzon Gazeteciler Cemiyeti tarafından Yaşar Miraç'a Yılın Sanatçısı ödülü verilmiştir.

İlk şiirleri 1960'ların sonunda Trabzon'un yerel gazeteleri Bayraktar, Hizmet ve Son Haber'de yayınlanmıştır. Türk Dili, Militan, Adam Sanat, Milliyet Sanat, Yazko Edebiyat, Yusufçuk, Sanat Emeği, Sözcükler gibi dergilerde yayımlanan şiirleriyle tanınmıştır.
Yaşar Miraç bir söyleşisinde şiire merakının ilkokul çağlarında başladığını, gençliğinde Nazım Hikmet, Cahit Külebi, Yesenin, Eluard, Neruda, Lorca'dan, toplumcu şairlerden etkilendiğini, şiirlerinde militanca söyleme yer vermediğini, ritmden ve lirizmden hiç kopmadığını belirtir ve "Şiirlerimi farklı tarzlarda yazsam da lirizm ağır bastı. Şiirlerim, yaşanılan dönemden etkiler taşır. Şiir kitaplarımın her birinde konu bütünlüğü vardır. Yani her şiir kitabımda, bir tema ağır basar" der (Sağır 2016).
Yaşar Miraç'ın ilk eseri olan Trabzonlu Delikanlı'da kırk şiir, onun deyimiyle kırk türkü bulunmaktadır. Diğer eserlerindeki birçok şiiri de aynı ifadeyle nitelendirmek mümkündür. Bu kitap için kendisi "Trabzonlu Delikanlı’daki şiirleri bir destan gibi yazdım. Sonra onları böldüm, her birini ayrı ayrı şiirler haline getirdim. Yerel unsurlardan beslendim, onlardan sözcükler kattım, tabii tadında bırakarak" der (Sağır 2016). Mehmet H. Doğan, bu şiirleri "Türkülerdeki duygulanım biçimine, algılama özgürlüğüne; kısacası Karadeniz insanının kendine özgü şiir diline yetkiyle sahip çıkış var, ona sımsıkı bir bağlılık var" (Doğan 1980: 21) tespitiyle değerlendirmiştir. Trabzon'u ve Karadeniz'i konu alan şairler arasında Yaşar Miraç'ı diğerlerinden ayıran temel özellik, o coğrafyayı İstanbul Türkçesiyle değil, yöre halkının diliyle ve içten bir lirirzmle anlatmış olmasıdır.
Trabzonlu Delikanlı ile Gül Ekmek ve Taliplerin Ağıdı eserleri 12 Eylül 1980 sonrası yedi yıl yasaklanmıştır. Yıllarca öğretmenlik yaptığı madenci kenti Gelsenkirchen’deki madencilerin yaşamına dair gözlemlerinin izlerini taşıyan Kömürkirchen (2015) adlı kitabının gelirini Soma Faciası'nda yaşamını yitiren işçilerin ailelerine bağışlamıştır. 1001 Şiir'de (2002) ilk şiirlerinden dergilerde kalmış şiielerine dek pekçok şiirine biraraya getirerek yayınlamıştr.
Yayınlanmamış Horoncu, İçi Kalaylı Kazan (Evde Kalmış Kız) adlı senaryoları, Muşmula, Kemençecik gibi çocuk oyunları ve masalları bulunmaktadır (http://www.akcaabatsanat.com). Amatör olarak müzikle ilgilenmiştir.
Şiirleri Rusça, Yunanca, Almanca ve daha birçok dile çevrilmiştir. Başta Yeni Türkü grubu olmak üzere yüze yakın şiiri ("Gurbete Kaçacağım, Hamsiye" gibi), müziyenlerce bestelenmiştir.

NOT: Bu biyografideki Yaşar Miraç fotoğrafları Alâettin Bahçekapılı objektifinden...