TÜİK Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’nın 2025 yılı sonuçlarını açıkladı. Araştırmada, hanehalkı gelirleri, hanehalkı büyüklüğü ve yapısı dikkate alınarak eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine dönüştürüldü.
Araştırma sonuçları ülkedeki eşitsizlik dağılımı gözler önüne serdi. En yüksek gelire sahip yüzde 20'lik grubunun toplam gelirden aldığı pay bir önceki yıla göre 0,1 puan azalarak yüzde 48 olarak hesaplandı. En düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubunun payı da 0,1 puan artarak yüzde 6,4 oldu.
En yüksek gelir grubunun toplam gelirden aldığı pay %48,0 oldu
Son yapılan araştırma sonuçlarına göre; en yüksek eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine sahip %20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay bir önceki yıla göre 0,1 puan azalarak %48,0 olurken en düşük gelire sahip %20'lik grubun aldığı pay ise 0,1 puan artarak %6,4 oldu.
Sıralı %20'lik gruplar itibarıyla yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirinin dağılımı (%), 2016-2025
Gini katsayısı 0,410 olarak tahmin edildi
Gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden olan Gini katsayısı, sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, bire yaklaştıkça gelir dağılımında bozulmayı ifade etmektedir. Gini katsayısı hesabında hanenin ve fertlerin elde ettiği yıllık gelirlerin toplamından, gelir referans döneminde ödenen vergiler ve diğer hane veya kişilere yapılan düzenli transferler düşüldükten sonra bulunan hanehalkı kullanılabilir geliri kullanılmaktadır.
Daha önceki yıllardan farklı olarak 2025 yılı sonuçları ile birlikte, idari kayıtlardan elde edilen vergi ve sosyal güvenlik priminin net kullanılabilir gelire dahil edilmesi ile elde edilen brüt gelir için Gini katsayısı hesaplandı.
En son yapılan araştırma sonuçlarına ilişkin Gini katsayısı bir önceki yıla göre 0,003 puan azalış ile 0,410 olarak tahmin edildi. Tüm sosyal transferler hariç tutulduğunda Gini katsayısı 0,473, emekli ve dul yetim maaşı dahil diğer tüm sosyal transfer gelirleri hariç tutulduğunda ise 0,420 olarak tahmin edildi. Brüt gelir üzerinden hesaplanan Gini katsayısı ise 0,422 oldu.
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine göre gelir dağılımı göstergeleri, 2016-2025
Toplumun en yüksek gelir elde eden %20'sinin elde ettiği payın en düşük gelir elde eden %20'sinin elde ettiği paya oranı şeklinde hesaplanan P80/P20 oranı bir önceki yıla göre 0,2 puan azalarak 7,5, gelirden en fazla pay alan %10'unun elde ettiği gelirin en az pay alan %10'unun elde ettiği gelire oranı şeklinde hesaplanan P90/P10 oranı ise 0,4 puan azalarak 12,9 olarak gerçekleşti.
Yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri 662 bin 414 TL oldu
Türkiye'de yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri bir önceki yıla göre %76,7 artarak 662 bin 414 TL oldu.
Yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri ve bir önceki yıla göre değişim, 2016-2025
Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 332 bin 882 TL oldu
Türkiye'de yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri bir önceki yıla göre %77,3 artarak 187 bin 728 TL'den 332 bin 882 TL'ye yükseldi.
Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ve bir önceki yıla göre değişim, 2016-2025
Tek kişilik hanehalklarında yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir geliri 418 025 TL oldu
Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirlerinde en yüksek gelir, geçen yıla göre 194 bin 166 TL artarak 418 bin 025 TL ile tek kişilik hanehalklarının oldu. Çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanehalklarının yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 386 bin 713 TL iken tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarında bu değer 338 bin 164 TL oldu. En düşük yıllık ortalama eşdeğer kullanılabilir hanehalkı fert gelirine sahip hanehalkı tipi ise 264 bin 413 TL ile en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hanehalkları oldu.
Hanehalkı tipine göre yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri (TL), 2024, 2025
Toplam gelirden en yüksek payı %49,7 ile maaş ve ücret geliri aldı
Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki payı %15,6 olurken, emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı ise %89,3 olarak gerçekleşti.
Gelir türlerine göre dağılım (%) ve geçen yıla göre fark, 2024, 2025
En yüksek yıllık ortalama esas iş geliri 566 bin 839 TL ile yükseköğretim mezunlarının oldu
Eğitim durumuna göre yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla yükseköğretim mezunlarında 566 bin 839 TL, lise ve dengi okul mezunlarında 376 bin 932 TL, lise altı eğitimlilerde 290 bin 323 TL, bir okul bitirmeyenlerde 183 bin 900 TL olarak hesaplandı. Geçen yıla göre yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış %83,0 ile yükseköğretim, en düşük artış ise %56,7 ile lise ve dengi okul mezunlarında oldu.
Eğitim durumuna göre yıllık ortalama esas iş gelirleri (TL), 2024, 2025
Yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış %79,0 ile inşaat sektöründe oldu
Sektörlere göre yıllık ortalama esas iş gelirleri ve geçen yıla göre değişim, 2024, 2025
En yüksek yıllık ortalama esas iş geliri 1 milyon 204 bin 791 TL ile işverenlerin oldu
Esas işteki durumlarına göre yıllık ortalama esas iş gelirleri (TL), 2024, 2025
En düşük gelir TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde gerçekleşti
Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri (TL), İBBS 2. Düzey, 2025
Gelir eşitsizliği en fazla TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir) bölgesinde oldu
P80/P20 oranının en yüksek olduğu İBBS 2. Düzey bölgeleri ise 8,5 ile TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir), 8,3 ile TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) ve 8,1 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) oldu.
Bir önceki yıla göre son %10'luk grupta olanların %68,1'i aynı gelir grubunda kaldı
Fertlerin bir önceki yıla göre %10'luk gelir gruplarındaki geçiş oranları (%), 2024, 2025
Bir önceki yılda işsiz olan fertlerin %38,7'si 2025 yılında çalışmaya başladı
Fertlerin bir önceki yıla göre faaliyet durumundaki değişimi (15-64 yaş) (%), 2024, 2025
Bu konu ile ilgili bir sonraki haber bülteninin yayımlanma tarihi 30 Aralık 2025'tir.
Yorum Yazın
E-posta hesabınız sitede yayımlanmayacaktır. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişdir.